In 2027, eist Europa via haar kaderrichtlijn Water dat al onze waterlopen van een goede (bio-) chemische kwaliteit zijn. Een heuse uitdaging, gezien vandaag nog 87% van onze waterlopen door het Europees milieuagentschap (EEA) als ronduit slecht beoordeeld worden.

Investeringen in onze rioolinfrastructuur dringen zich dan ook op! Budgetten worden vrijgemaakt door overheden om onze riool infrastructuur te optimaliseren. Zo keurde de Vlaamse regeling op 5 april 2019, bijvoorbeeld het ontwerp goed van een optimalisatieprogramma van Aquafin voor 2020 ten bedragen van 230 miljoen €.  Vlaanderen is overtuigd dat er werk moet gemaakt worden van zuiver water, alleen ontbreekt het vandaag aan opgeleide riool technici. Vacatures van Limburgse bedrijven geraken vandaag niet ingevuld.

Limburgse bedrijven getuigen dat medewerkers nood hebben aan professionalisering. Er bestaat immers vandaag geen opleiding rioolrenovatie arbeider in Vlaanderen. Er is nood aan een opleiding, zowel voor professionalisering rond bestaande technologieën, alsook om nieuwe innovatieve renovatie technologieën versneld ingang te laten vinden.

Met steun van de provincie Limburg wordt een nieuwe opleiding ontwikkeld worden om de kwaliteit van onze huidige werkzaamheden te verbeteren en nieuwe innovatieve technologieën ingang te laten vinden. Een opleiding waar nood aan is, en die ingebed wordt in een verplicht uitvoeringscertificaat (standaardbestek 250). De opleiding wordt aangeboden in de bouwcampus voor alle Limburgse en Vlaamse werknemers uit de rioolsector. Met Leiding4 zetten we Limburg op de kaart als kenniscentrum voor een duurzame rioolinfrastructuur.

Oud rioleringsstelsel

Ons rioleringsnet is verouderd. De gemeentelijke netwerken dateren voor het grootste deel uit de jaren 40 tot 60 van de vorige eeuw. In de steden zijn ze gemiddeld nog een eeuw ouder. Ze stammen uit het midden van de negentiende eeuw, toen België nog maar net onafhankelijk was geworden. Normaliter gaat een rioleringsnet 75 tot 100 jaar mee. Dit wil zeggen dat het huidige rioleringsnet dringend aan vernieuwing of renovatie toe is!

Bovendien werden rioleringen in ons land erg gebrekkig aangelegd. Bewoners hadden decennialang zelf de verantwoordelijkheid voor de aansluiting van hun afvoer op het netwerk. Het gevolg is een bedenkelijk kwaliteitsniveau. Vaak zijn huisaansluitingen eenvoudigweg in de bestaande riolering gekapt.

Van die historische erfenis zijn we nog lang niet verlost en de gevolgen zijn voelbaar. Rioleringen barsten open, boomwortels dringen er in door, dichtingen laten het afweten. Dat leidt tot zinkgaten, maar heeft ook een nefaste milieu-impact: afvalwater sijpelt in de bodem en veroorzaakt er verontreiniging.

Zinkgaten komen steeds meer voor

De gevolgen van een slecht onderhouden rioleringsstelsel treffen letterlijk ieder van ons.  Steeds meer komen infrastructuur problemen in de actualiteit. Straatbeelden waarin grote gaten te vinden zijn, of huizen die deels verzakken ten gevolge van zinkgaten, openbare ruimtes die afgezet worden o.w.v. verzakkingsgevaar,….

Volgens Claude Van Rooten, ex-directeur bij het Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw is dit niet te verwonderen aangezien het noodzakelijk onderhoud van de ondergrondse riolering lang achterwege bleef.

Overheid zet in op rioolrenovatie

Om grotere problemen te vermijden, worden gemeenten en gewesten aangespoord om hun rioleringen op te volgen, te inspecteren, onderhouden of te renoveren.

Sinds de Europese richtlijn Stedelijk Afvalwater – reeds dertig jaar geleden  – werd het startsein gegeven voor een echt rioolbeleid in Vlaanderen.

De omzendbrief LNE/2009/02 (BS 8/01/2010) stipuleert vandaag uitdrukkelijk dat “een onderhoudsplan integraal al deel moet uitmaken van het ontwerp van een rioleringssysteem. Dat plan omvat een inschatting van kritieke punten, van de aard en frequentie van kritieke situaties, een planning voor het toezicht op de goede werking en een actieplan voor probleemsituaties”. Hiertoe werd reeds in 2011 de Code van Goed Onderhoud gelanceerd waarbij de methodiek wordt beschreven om op een risico gebaseerde manier de nodige inspecties en het onderhoud te organiseren.

Bestaande  rioleringen in ons land worden echter nog altijd niet structureel onderhouden. Reden hiervoor is dat onderhoud en renovatie van riolering vaak grote kosten met zich meebrengen waarvan de resultaten in eerste instantie onder de grond zichtbaar zijn. Enkel wanneer zich problemen voordien, komen de problemen letterlijk aan de oppervlakte zichtbaar.

Investeringen dringen zich op

Er ligt 40.000 kilometer riolering in Vlaanderen, becijferde Vlario.  De prijs van structureel onderhoud wordt op 500 miljoen euro per jaar geraamd. Vaak worden rioolrenovaties uitgesteld, tot zich ook werken aanbieden op het bovenliggend straatbeeld.

Immers rioolwerkzaamheden worden vaak geassocieerd met veel hinder voor omgeving, en omwonenden. Door het combineren van de werken, denkt men bovendien ook zo kosten te besparen.

Echter, wanneer de riolering niet goed opgevolgd en beheerd wordt, leidt dit al gauw tot gevaarlijke situaties.

Bovendien is het op langere termijn goedkoper om preventief te investeren in een goed onderhouden rioleringsstelsel. Wanneer zinkgaten of andere problemen zich voordoen, wordt de gemeenschap naast onveilige situaties ook geconfronteerd met veel hogere curatieve herstellings-kosten met alle mogelijke ongemakken voor de omgeving er boven op.

Om het ongemak van voor de omgeving te beperken, werd de laatste jaren sterk ingezet op sleufloze renovatietechnieken. Hierdoor kunnen rioleringen worden gerenoveerd zonder dat sleuven moeten gegraven worden en de hele weg komt open te liggen. De rioolrenovatieprojecten nemen een grote vlucht, met veel nieuwe aanbestedingen van rioolbeheerders Fluvius, Aquafin, De Watergroep, Farys… en diverse steden en gemeenten.

Sponsors