Waarmee dien ik rekening te houden voor het ontwerp van het rioleringsstelsel?

Voor architecten en ontwerpers maakten we een overzichtsdocument met een checklist rioleringsplan, de verplichte keuring, aandachtspunten voor het ontwerp van een nieuwbouwproject om tot een conforme keuring te komen. Hierin staan ook de richtlijnen voor het correct scheiden van regenwater en afvalwater die toegepast worden door de keurder.

Overzichtsdocument keuring privéwaterafvoer voor ontwerpers 10/2023

Zonering

Belangrijk bij het ontwerp is de rioleringssituatie te kennen. Je kan dit raadplegen via de zoneringsplannen. Wanneer de woning zich bijvoorbeeld in ‘collectief te optimaliseren buitengebied’ bevindt dient volgens Vlarem II verplicht een septische put geplaatst te worden waarop zowel zwart als grijs water (min. 3.000 liter) aangesloten zijn. In ‘individueel te optimaliseren buitengebied’ is een IBA verplicht. Lees de uitgebreide toelichting bij de zoneringsplannen en de gebiedsdekkende uitvoeringsplannen.

In een nieuwe verkaveling, waarbij regenwater en afvalwater op openbaar domein gescheiden aangelegd moeten worden, kan er nog steeds sprake zijn van een collectief te optimaliseren buitengebied, in afwachting tot de riolering later aangesloten wordt op een waterzuiveringsinstallatie (RWZI). Een septische put voor alle afvalwater is hier bijgevolg nog steeds verplicht.

Opgelet, deze plannen zijn niet altijd up to date. Bij twijfel dient u best contact op te nemen met de rioolbeheerder.

Technisch ontwerp

Voor afvalwater kan u de TV265 (herziening van TV200): Sanitaire installaties deel 1: installaties voor de afvoer van afvalwater in gebouwen’ raadplegen van het Buildwise.

Voor regenwater dien je de regels te volgen van Vlarem II en de GSV Hemelwater. Het technisch achtergronddocument bij de GSV Hemelwater legt uit wanneer je een hemelwaterput, infiltratievoorziening en/of buffervoorziening dient te plaatsen en hoe deze gedimensioneerd dient te worden.

Een belangrijk onderdeel in het ontwerp is ook het aspect geur. Beluchting en ontluchting is belangrijk om geuren te voorkomen. Denk hierbij ook aan de ontluchting van de septische put en een infiltratievoorziening.

Een hulpmiddel om na te gaan of uw ontwerp aan de GSV Hemelwater voldoet kan via de webtoepassing watertoets. Hiermee kan je ook de dimensionering van de infiltratievoorziening berekenen. De aanstiplijst regenwater dient ook ingediend te worden bij de bouwaanvraag.

De scheiding tussen regenwater en afvalwater dient strikt toegepast te worden. Zie hiervoor het overzichtsdocument met de richtlijnen voor het correct scheiden van regenwater en afvalwater die toegepast worden door de keurder.

Aansluitingsvoorwaarden

U dient voor het ontwerp ook te weten waar de aansluiting komt. Voor complexe situaties adviseren wij contact op te nemen met de rioolbeheerder.
In sommige gemeenten is de plaatsing van een septische put voor zwart water verplicht (min. 2.000 liter). Deze info kan u bekomen via de rioolbeheerder, gemeentelijk reglement, aansluitreglement  en/of de website van de gemeente.

Rioleringsplan

Er dient onderscheid gemaakt te worden tussen de verschillende circuits. Hierbij worden volgende kleuren toegepast:

  • DWA: rood (bruin: zwart water, rood: grijs water)
  • RWA: blauw

Bij stedenbouwkundig vergunningsplichtige of meldingsplichtige handelingen waarbij de plaatsing van een hemelwaterput, infiltratievoorziening of buffervolume vereist is volgens de GSV Hemelwater, dienen volgende zaken vermeld te worden in het dossier én op de plannen, als ze van toepassing zijn:

  • de overdekte constructies en verhardingen waarbij het hemelwater dat erop valt op eigen terrein infiltreert;
  • de exacte plaatsing van de hemelwaterput en de inhoud ervan in liter, de totale horizontale dakoppervlakte en de verharde grondoppervlakte die op de hemelwaterput aangesloten worden in vierkante meter, de locatie en het niveau van de overloop alsook de aftappunten van het hemelwater;
  • de exacte plaatsing, omvang en diepte van de infiltratievoorziening, het buffervolume van de infiltratievoorziening in liter, de totale horizontale dakoppervlakte en de verharde grondoppervlakte die op de infiltratievoorziening aangesloten worden in vierkante meter en de locatie en het niveau van de overloop;
  • doorsnede bovengrondse infiltratievoorziening met afmetingen, aangesloten m² oppervlakte, in- en uitloop, infiltratievolume en -oppervlakte volgens de GSVH.
  • de exacte plaatsing, omvang en diepte van de buffervoorziening, het buffervolume van de voorziening in liter, de totale horizontale dakoppervlakte en de verharde grondoppervlakte die op de voorziening aangesloten worden in vierkante meter, en de locatie en het niveau van de leegloop en overloop;
  • de exacte dimensionering van eventuele gebundelde voorzieningen waarvan wordt gebruikgemaakt, en de totale horizontale dakoppervlakte en de verharde grondoppervlakte die op de gebundelde voorziening aangesloten worden.

Voor afkoppelingsplannen is een uniforme legende beschikbaar. Deze dwg-bestanden kunnen bezorgd worden op aanvraag.

Uniforme legende afkoppelingsplan

Ontwerptools

Voor grote projecten en verkavelingen bestaan verschillende tools en softwareprogramma’s om tot een goed ontwerp te komen voor de afvoer van afvalwater en hemelwater.

Voor het afvalwater wordt Infoworks ICM gebruikt. Infoworks is een software voor hydraulische hydrologische modellering. InfoWorks ICM helpt bij het plannen van capaciteitsverbeteringen, systeemuitbreidingen en noodscenario’s.

Voor het regenwater wordt SIRIO gebruikt. Sirio is een software om snel en efficiënt te ontwerpen met hemelwater. De software werd ontwikkeld in nauw overleg met leden van Vlario en de Coördinatiecommissie Integraal Waterbeleid (CIW). Efficiënt omgaan met hemelwater wordt alsmaar belangrijker. Maar slim ontwerpen met hemelwater is moeilijk: wat is de ideale grootte van een buffer? Hoe vaak zal deze overstorten? Hoeveel water kan hergebruikt worden? Hoe rekening houden met de GSV Hemelwater? Sirio laat toe om deze vragen snel te beantwoorden. Sirio is bijzonder nuttig voor rioleringsontwerpen en optimalisatie van industrieel hergebruik van hemelwater, en bovendien afgestemd op de GSV Hemelwater.

In de opleiding ‘ontwerp van riolering’ van Vlario wordt het gebruik beide softwareprogramma’s toegelicht. Men kan zich hiervoor apart inschrijven.