Asset Management
Op 25 september 2020 deed de Vlaamse Minister van Justitie en Handhaving, Omgeving, Energie en Toerisme, de mededeling aan de Vlaamse regering met betrekking tot de organisatie van het asset management voor de Vlaamse riolering. Een belangrijk aandachtspunt in de voorgestelde aanpak is de inventarisatie en inspectie van de toestand van het rioleringsnetwerk.
Het in kaart brengen van de toestand van het rioleringsnetwerk laat toe om gepaste maatregelen te nemen – op de juiste plaats en het juiste moment – en om zo middelen optimaal in te zetten en de risico’s te verminderen. Zo komt er een beter zicht op de staat van de stelsels en de ecologische, financiële en maatschappelijke risico’s die zich nog stellen. Door tijdig gepaste maatregelen te nemen kunnen de gemeenten hogere kosten als gevolg onverwachte rioolbreuken reduceren.
Het risicomodel dat tot een inspectieplan moet leiden, wordt geënt op het toekennen van een risico aan elke rioolstreng van het netwerk. Het risico is het product van de faalkans van de rioolstreng en de mogelijke gevolgschade die uit een dergelijk falen kan voortvloeien. Deze risico-bepaling leidt tot een indeling in risicovolle rioleringen (40%) en risico-arme rioleringen (60%). Daarnaast wordt een segment van 2% top-kritische leidingen aangeduid onder gebouwen, spoor- en snelwegen.
Elke gemeente kan aan Aquafin een basis-risicokaart voor het eigen netwerk opvragen om deze risico-indeling op te starten. De gemeente/rioolbeheerder is verantwoordelijk voor het opmaken van het inspectieplan en het uitvoeren van de inspecties. Voor de top-kritische leidingen is een volledig detailonderzoek nodig, voor het overige netwerk risicovolle rioleringen volstaat in eerste instantie een voorinspectie vanuit de netwerkknopen.
Aan deze verplichting is een tijdspad gekoppeld met duidelijke mijlpalen:
- Eind 2021: alle gemeenten hebben de relevante basisinformatie van het netwerk opgeladen in de rioolinventaris AWIS
- Eind 2022: opmaak van een volledige rioolinventaris, risicokaart en basisinspectieplan tot 2027
- Eind 2023: 25 % van het inspectieplan is uitgevoerd, waaronder minimaal 25% van de top-kritische riolen
- Eind 2025: alle top-kritische riolen zijn geïnspecteerd, 50 % van het inspectieplan uitgevoerd
- Eind 2027:
- het inspectieplan is volledig uitgevoerd, inspecties zijn geëvalueerd, incl. het maatregelenprogramma
- de resultaten moeten verwerkt zijn in een toestandskaart en een geactualiseerde risicokaart
- verdere ontwikkeling van een inspectieplan voor de periode 2028 – 2033
De gemeente/rioolbeheerder staat in voor de rapportering aan de toezichthouder zodat deze de vordering kan opvolgen. De rapportering aan de toezichthouder gebeurt digitaal en geautomatiseerd. De omvang van deze inspectieopdracht is ongezien in Vlaanderen.
Om deze oefening tot een goed einde te brengen moet iedereen extra inspanningen leveren. Gemeentes en rioolbeheerders moeten uiteraard de budgetten voorzien maar ook investeren in interne verwerkingscapaciteit, en inspectiebedrijven moeten de maximale inzetbaarheid van de beschikbare inspectiecapaciteit garanderen.