In september 2021 publiceerde de CIW een blauwdruk waarmee lokale besturen aan de slag kunnen voor de opmaak van een hemelwater- en droogteplan. Er werd toen aangekondigd dat er nog een aanvulling zou komen voor het afstromend hemelwater van onverharde oppervlaktes. Intussen is deze aanvulling beschikbaar.
Hoe rekening houden met afstromend hemelwater van onverharde oppervlaktes?
Een hemelwater- en droogteplan moet een integrale visie bevatten op al het hemelwater dat binnen de gemeente valt. Niet alleen van verharde oppervlaktes, maar ook van onverharde oppervlaktes (akkers, weides, bossen, …) stroomt hemelwater af dat bij hevige regen lokaal voor water- of modderoverlast kan zorgen of rioleringen en waterzuiveringsinstallaties extra kan belasten. Bovendien zorgt de afstroming ervoor dat minder water in de bodem kan infiltreren.
Voor afstromend hemelwater van verharde oppervlaktes vormen de gewestelijke stedenbouwkundige verordening voor hemelwater en de code van goede praktijk voor rioleringssystemen de leidraad. Voor afstromend hemelwater van onverharde oppervlaktes bestaat een dergelijk kader nog niet.
De blauwdruk is aangevuld met een methodiek om het teveel aan hemelwater dat afstroomt van onverharde oppervlaktes te begroten. Hiermee wordt nu ook voor het buitengebied duidelijk welk volume water er zou moeten vastgehouden worden. De berekende waardes zijn als richtinggevende cijfers te beschouwen. Ze geven een indicatie van de uitdaging en vormen een startbasis voor het overleg in het buitengebied.
Tegen wanneer moeten lokale besturen over een goedgekeurd plan beschikken?
Om nog in aanmerking te komen voor watergerelateerde subsidies moeten lokale besturen ten laatste op 31/12/2024 over een goedgekeurd hemelwater- en droogteplan beschikken.
Ook bestaande hemelwaterplannen, dit zijn plannen die vóór 21/03/2022 door de gemeenteraad goedgekeurd zijn, moeten tegen eind 2024 in voldoende mate in overeenstemming zijn met de blauwdruk.
Het bestaande hemelwater- en droogteplan hoeft niet gebiedsdekkend te zijn, mits er een door de gemeente onderbouwde keuze is betreffende de uitwerking van meest prioritaire zones. Voor deze zones moet er minstens een visie ontwikkeld zijn die rekening houdt met wateroverlast, maar ook algemene of specifieke maatregelen omvat tegen droogte. Bestaande plannen moeten tevens uitgaan van het evenwicht afvoeren/vasthouden. Indien dat niet het geval is, moet het plan aangepast worden tegen eind 2024. Een gebiedsdekkend plan moet ten laatste tegen eind 2030 voorzien worden.
Bij de aftoetsing van de plannen zal gecontroleerd worden of ze deze elementen bevatten. De plannen moeten goedgekeurd zijn door de gemeenteraad. Het is een taak van de gemeente om de inhoudelijke aspecten te bewaken.
Het verder traject
Binnen de CIW zullen verdere afspraken gemaakt worden voor de nodige doorvertalingen voor de watergerelateerde subsidies.
Het kabinet van minister Demir gaf ook de opdracht om een fundamentele hervorming van de subsidieregeling uit te werken en dit in functie van de voorbereiding van het volgende regeerakkoord (eind 2024).