Asset Management

Op 25 september 2020 deed de Vlaamse Minister van Justitie en Handhaving, Omgeving, Energie en Toerisme, de mededeling aan de Vlaamse regering met betrekking tot de organisatie van het asset management voor de Vlaamse riolering. Een belangrijk aandachtspunt in de voorgestelde aanpak is de inventarisatie en inspectie van de toestand van het rioleringsnetwerk.

Het in kaart brengen van de toestand van het rioleringsnetwerk laat toe om gepaste maatregelen te nemen – op de juiste plaats en het juiste moment – en om zo middelen optimaal in te zetten en de risico’s te verminderen. Zo komt er een beter zicht op de staat van de stelsels en de ecologische, financiële en maatschappelijke risico’s die zich nog stellen. Door tijdig gepaste maatregelen te nemen kunnen de gemeenten hogere kosten als gevolg onverwachte rioolbreuken reduceren.

Lees meer

Het risicomodel dat tot een inspectieplan moet leiden, wordt geënt op het toekennen van een risico aan elke rioolstreng van het netwerk. Het risico is het product van de faalkans van de rioolstreng en de mogelijke gevolgschade die uit een dergelijk falen kan voortvloeien. Deze risico-bepaling leidt tot een indeling in risicovolle rioleringen (40%) en risico-arme rioleringen (60%). Daarnaast wordt een segment van 2% top-kritische leidingen aangeduid onder gebouwen, spoor- en snelwegen.

Elke gemeente kan aan Aquafin een basis-risicokaart voor het eigen netwerk opvragen om deze risico-indeling op te starten. De gemeente/rioolbeheerder is verantwoordelijk voor het opmaken van het inspectieplan en het uitvoeren van de inspecties. Voor de top-kritische leidingen is een volledig detailonderzoek nodig, voor het overige netwerk risicovolle rioleringen volstaat in eerste instantie een voorinspectie vanuit de netwerkknopen.

Aan deze verplichting is een tijdspad gekoppeld met duidelijke mijlpalen:

  • Eind 2021: alle gemeenten hebben de relevante basisinformatie van het netwerk opgeladen in de rioolinventaris AWIS
  • Eind 2022: opmaak van een volledige rioolinventaris, risicokaart en basisinspectieplan tot 2027
  • Eind 2023: 25 % van het inspectieplan is uitgevoerd, waaronder minimaal 25% van de top-kritische riolen
  • Eind 2025: alle top-kritische riolen zijn geïnspecteerd, 50 % van het inspectieplan uitgevoerd
  • Eind 2027:
    • het inspectieplan is volledig uitgevoerd, inspecties zijn geëvalueerd, incl. het maatregelenprogramma
    • de resultaten moeten verwerkt zijn in een toestandskaart en een geactualiseerde risicokaart
    • verdere ontwikkeling van een inspectieplan voor de periode 2028 – 2033

De gemeente/rioolbeheerder staat in voor de rapportering aan de toezichthouder zodat deze de vordering kan opvolgen. De rapportering aan de toezichthouder gebeurt digitaal en geautomatiseerd.  De omvang van deze inspectieopdracht is ongezien in Vlaanderen.

Om deze oefening tot een goed einde te brengen moet iedereen extra inspanningen leveren. Gemeentes en rioolbeheerders moeten uiteraard de budgetten voorzien maar ook investeren in interne verwerkingscapaciteit, en inspectiebedrijven moeten de maximale inzetbaarheid van de beschikbare inspectiecapaciteit garanderen.

Meer info VMM
CIW technische toelichting deel 10 – Rioolinspecties

Actie eind 2022

Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir heeft elke gemeente tot eind 2022 de tijd gegeven om te beschikken over een rioolinventaris en een bijhorend inspectieplan. De eerste mijlpaal moest vorige maand maand worden bereikt: een sluitende rioolinventaris, een opdracht die 90% van de gemeenten heeft gehaald.

Eind 2022 dient zich de volgende mijlpaal aan: dan moeten ook de risicopunten in het rioolstelsel in kaart gebracht zijn, en moet er een inspectieplan klaarliggen tot 2027. Dat plan moet op het terrein worden uitgevoerd vanaf 2023. Op maandag 27 juni organiseerden VMM, Aquafin en Vlario een infomoment voor alle gemeenten, de gemeentelijke rioolbeheerders en hun dienstenleveranciers om dit nader toe te lichten.

Presentatie Webinar Asset Management

Herbekijk de webinar

Rol Aquafin – MIDDELEN EFFICIËNTER INZETTEN MET GEÏNTEGREERD ASSET MANAGEMENT

Door Jan Goossens, CEO Aquafin

Vandaag voldoet nog geen enkele Vlaamse waterloop aan de verwachtingen van de Europese Kaderrichtlijn Water. Daarnaast blijven wateroverlast én droogte jaarlijks economische schade veroorzaken en blijkt de toestand van onze Vlaamse riolen niet onder controle. Toch investeren het Vlaamse Gewest, de gemeenten en hun rioolbeheerders samen jaarlijks maar liefst 500 miljoen euro in de riolerings- en zuiveringsinfrastructuur. Een schijnbare contradictie die ook door VLARIO in het verleden al meermaals onder de aandacht is gebracht.

Dat al die inspanningen finaal onvoldoende tot resultaat leiden, heeft veel te maken met het versnipperde beheer van de netwerken voor afval- en hemelwater en een gebrek aan afstemming. Op vraag van de Vlaamse regering zal Aquafin daarom een coördinerende rol opnemen. In de praktijk zullen we verschillende partijen rond de tafel brengen met het doel om projecten beter met elkaar te matchen zodat ze een maximaal effect voor het milieu genereren. Samen met de gemeenten en hun rioolbeheerders maken we een geïntegreerde planning op voor zes jaar. Vervolgens maken we met hen de juiste keuzes door ook rekening te houden met de plannen van buurgemeenten en andere stakeholders. De bovengemeentelijke investeringen stemmen we daar dan verder op af. Zo houden we als coördinator het overzicht maar blijft de gemeente wel aan het stuur. VLARIO is als overlegplatform de logische trekker voor de opmaak van kwaliteits- en uitvoeringsstandaarden die de kwaliteit van de projecten op een gelijk niveau moeten brengen.

Een belangrijke voorwaarde om in de uitvoeringsplanning de juiste keuzes te kunnen maken, is een correcte kennis van hoe het rioolstelsel functioneert. Omwille van de interactie tussen het lokale en bovenlokale netwerk, maken we werk van één geïntegreerd overstortmeetnet en zorgen we voor een digitaal platform voor hydraulische berekeningsmodellen. Met zo’n open platform voor modellen, dat gevoed wordt door Aquafin, gemeenten en rioolbeheerders, wordt het voor ontwerpers mogelijk om steeds de meeste recente modellen te gebruiken voor het hydraulisch ontwerp van projecten. Ook hier is samenwerking het sleutelwoord dat tot meer efficiëntie leidt.

Betrouwbare infrastructuur

Het matchen van de inspanningen op lokaal en bovenlokaal niveau alleen volstaat echter niet voor structurele ecologische vooruitgang. De infrastructuur moet ook functioneel onder controle zijn door tijdige inspectie en onderhoud. De toestand van de Vlaamse riolen is een bezorgdheid die VLARIO al jaren onderstreept en waarvoor ook een specifieke werkgroep werd samengesteld. Aquafin ontwikkelde een gecertifieerde methodiek voor het asset management van zijn infrastructuur en die expertise wil het Vlaamse Gewest nu inzetten voor heel Vlaanderen.

In ons plan van aanpak ligt de nadruk opnieuw op efficiëntie: met de beschikbare middelen het maximale resultaat bereiken. Volgens onze berekeningen hebben we tegen 2027 alle riolen, gemeentelijk en bovengemeentelijk, onderworpen aan een basisinspectie. Tegelijk zetten we volop in op innovatie, bijvoorbeeld door met behulp van drones nog meer resultaat te boeken met de beschikbare middelen voor inspectie. Bij de minste twijfel en op de meest kritische punten wordt een uitgebreider onderzoek voorzien. Met de meest kritische riolen willen we al klaar zijn tegen 2025.  Vervolgens is het aan de gemeente om met onze conclusies en aanbevelingen aan de slag te gaan en zo zware kosten bij het falen van een kritische riool te vermijden.

Ons plan is ambitieus maar haalbaar. Voor VLARIO zien we een belangrijke rol als kenniscentrum  om mee vorm te geven aan de uitvoering. Aquafin staat klaar om aan zijn opdracht als asset manager voor Vlaanderen te beginnen en kijkt uit naar de vele nieuwe, boeiende samenwerkingen die hieruit voortvloeien.

Z-Water Rol Aquafin Asset Management