Een gortdroge keel. Daarmee blijven waterexperts achter na het verteren van het nieuwe Vlaamse regeerakkoord en de beleidsnota’s. Uiteraard weten wij dat beleid veel belangen moet verzoenen en dat de lijst van verzuchtingen groter is dan de portemonnee. Toch is er een grote, nukkige verliezer die zich niet in de hoek laat zetten: water.
Het is onze job om beslissingsnemers op elk niveau daarover aan te spreken en om bijsturing te vragen. Omdat vooral bloedernstige uitdagingen op een begeesterende manier verteld moeten worden, vertalen we de onze in een filmtrailer. Die klinkt als volgt: “Water – een wankel evenwicht. Als we vandaag niet ingrijpen, kampen we straks met schrijnende watertekorten. Het gebrek aan zuiver water wordt een overlevingsprobleem voor elke boer, elke ondernemer, elke inwoner. Paniek is niet nodig, want er is een plan. De zogenaamde ‘Blue Deal’ kan Vlaanderen waterbestendig maken. Kink in de kabel: bij een bestuurswissel vermindert het budget en de focus op water pijlsnel. Experts schudden het hoofd: dit is te weinig. Heel wat mensen geloven hen niet, want een land met zoveel regen kan onmogelijk uitdrogen.” Een beetje filmliefhebber weet meteen: deze film wordt een sappige kluif, want hier komt sowieso heibel van. En gelijk hebben ze.
Dat is precies de reden waarom wij, waterexperts, de mouwen blijven oprollen voor de Blue Deal; een noodzakelijk plan om Vlaanderen van genoeg zuiver water te voorzien. De Blue Deal bestaat uit drie sterke benen. Een eerste been focust op investeringen in het watersysteem om water beter vast te houden; zoals de aanleg van open ruimten, infiltratievoorzieningen en sponslandschappen. Het tweede been van de Blue Deal spitst zich toe op investeringen in proper water. Bouwen aan een gezond en bestendig rioolnetwerk is daar een mooi voorbeeld van – naast maatregelen tegen microplastics of gevaarlijke stoffen. Een derde been is een investeringscluster rond kwaliteitsvol water voor gezinnen en bedrijven. Om ook daar straks genoeg van te hebben, is er veel werk aan de winkel. Investeren in circulair water, regenwatervoorzieningen, innovatie en onderzoek zijn stukjes van die puzzel. Die drie pijlers vormen een sterk, concreet en integraal geheel: ze verminderen de druk op waterbronnen, versterken het ecosysteem en bevorderen een duurzamer waterbeheer voor de huidige en toekomstige generaties.
Recent gaf Vlaams minister van Omgeving Jo Brouns (CD&V) aan dat hij werkt aan een investeringsprogramma voor de Blue Deal voor de periode 2024-2029. Hij benadrukte dat, indien blijkt dat er naast de reeds voorziene middelen extra financiering nodig is, hij bereid is om aanvullende budgetten te zoeken. Die boodschap was meer dan welgekomen nadat de nieuwe Vlaamse regering het budget voor de Blue Deal bijna halveerde.
Vorige week lichtte Maarten Everaert, raadgever waterbeleid van Jo Brouns, het regeerakkoord en de Beleidsnota Water toe aan de VLARIO adviesraad en werkgroep beleid en financiering. Het was een boeiend gesprek waarin vooral werd benadrukt dat de sector actief betrokken zal worden bij het aanreiken van oplossingen, met de focus op effectiviteit en efficiëntie. We zien die boodschap graag komen want als u het aan ons vraagt, is samenwerken en investeren van cruciaal belang om de uitdagingen van klimaatverandering, waterbeheer en biodiversiteitsverlies aan te pakken.
Samen voluit gaan voor zuiver water is geen kostenpost, maar een investering in een duurzame toekomst, waarin water beschikbaar blijft voor mens, natuur en economie. Dat is ongelooflijk hard nodig, want water laat zich niet in de hoek zetten – helaas.
