Terugblik provinciale contactdagen 2022
De provinciale contactdagen 2022 hebben hun doel niet gemist. Meer dan 500 deelnemers in de verschillende provincies werden geïnformeerd over de nieuwste ontwikkelingen inzake diverse regelgevingen en technische ontwikkelingen. Presentaties van deze contactdagen zijn terug te vinden via het ledengedeelte van VLARIO.
Blue Deal
De Blue Deal is een ambitieus programma van de Vlaamse Regering dat werkt aan structurele oplossingen om waterschaarste en droogte te voorkomen. Het programma bevat meer dan 70 acties en 400 projecten. Door samen te werken, op verschillende fronten en met de focus op de uitvoering van projecten op terrein. Krista Decat, coördinator Blue Deal voor de coördinatiecommissie water (CIW) gaf per provincie een overzicht van de aanpak.
Met de Blue Deal slaat Vlaanderen de weg in van minder verharding, meer vernatting en maximaal circulair watergebruik. De Blue Deal zorgt voor een versnelling van investeringen in slim watergebruik, groenblauwe oplossingen en natte natuur. Daarbij zet de Blue Deal volop in op innovatieve partnerschappen. Ook stimuleert de Blue Deal innovatie door onderzoek, kennisdeling en de uitrol van slimme meetnetten en besturingen. Via tal van projectoproepen ondersteunt de Blue Deal ondernemingen, verenigingen, landbouwers, kennisinstellingen en burgers om samen meer water te infiltreren, water langer vast te houden of zuiniger met water om te gaan. Met de Blue Deal zet de Vlaamse Overheid ook in op een betere regelgeving en een betere toepassing ervan. Dit door drempels in regelgeving weg te werken, bijvoorbeeld rond het hergebruik van water en door beleidsinstrumenten te verbeteren zoals de watertoets, hemelwaterplannen, wateraudits, ….
In het kader van de Blue Deal wordt ook een impactmonitoring opgezet die inzet op 3 pijlers:
- Ten eerste worden de maatregelen, beoogde effecten en monitoringsinitiatieven in kaart gebracht. Door de initiatiefnemers te bevragen krijgt men zicht op de locaties en de diverse types van de Blue Deal maatregelen.
- In een tweede pijler wordt de kennis over de werking en impact van individuele maatregelen verder opgebouwd. Er komt een praktijkgids die de nodige ondersteuning biedt voor het in situ monitoren van individuele terreinmaatregelen.
- De derde pijler zet in op analyses van bestaande meetnetten en databanken. Door de bestaande data van het hydrologisch systeem te analyseren krijgt men zicht op trends, kwetsbaarheden en kansen. Door de realisatie van maatregelen te koppelen aan de meetnetten is het mogelijk om na te gaan wat de impact is op het hydrologisch systeem. Via beleidsadviezen zal ook worden aangegeven waar bijkomende maatregelen en monitoring aangewezen zijn. Bedoeling van de impactmonitoring is om ons een beter inzicht te geven in de waterbalans van ons integraal watersysteem.
Nieuwe Gewestelijke Stedenbouwkundige verordening Hemelwater
Op 15 juli 2022 gaf de Vlaamse Regering haar eerste principiële goedkeuring voor een nieuwe GSV Hemelwater – zie eerder bericht. Tijdens de contactdagen werden de wijzigingen van deze versie toegelicht. De nodige adviezen werden ingewonnen en in september ging de tekst in openbaar onderzoek voor de burger. Er zijn hierop heel wat opmerkingen binnen gekomen bij het departement Omgeving van de Vlaamse overheid. Deze opmerkingen worden verwerkt in november en hierna volgt een tweede goedkeuring door de Vlaamse Regering, het advies van de Raad van State en dan een definitieve goedkeuring door de Vlaamse Regering. Men streeft ernaar dat de nieuwe GSV Hemelwater begin 2024 in voege kan treden.
Binnen de coördinatiecommissie integraal waterbeleid (CIW) werden 2 nieuwe werkgroepen geïnstalleerd voor enerzijds een nieuw technisch achtergronddocument bij de nieuwe GSV Hemelwater en communicatie, anderzijds een update van de code goede praktijk riolering. Vlario neemt deel aan beide werkgroepen en houdt haar leden verder op de hoogte via de werkgroepen en onze nieuwsbrief. In het najaar 2023 zullen verschillende opleidingen gegeven worden voor architecten, vergunningverleners, keurders,… om hun klaar te stomen voor de wijzigingen. Ook hier zal VLARIO een actieve rol opnemen.
Wat bij niet (correct) afkoppelen van regenwater?
Gemeentebesturen willen een stok achter de deur om hun inwoners er toe aan te zetten correct af te koppelen. Vaak wordt voor een belasting gekozen omdat deze administratief eenvoudig kan worden toegepast. Maar is dit de juiste weg? Het Agentschap Binnenlands Bestuur heeft aangegeven dat de handhaving niet meer kan gebeuren via een belastingreglement dat momenteel toegepast wordt door vele gemeenten. Tegen de nieuwe legislatuur in 2025 mag dit belastingreglement dus niet meer hernieuwd worden. Er wordt nu verder gekeken naar de piste van GAS-boetes samen met de werkgroep gemeenten van VLARIO.
Opmaak groenblauw gemeentelijk reglement
Op gemeentelijk niveau kan men afhankelijk van de problematiek en doelstellingen in het hemelwater- en droogteplan strengere regels en voorwaarden opleggen. Hiervoor kan je een gemeentelijk reglement opmaken en ervoor zorgen dat nieuwe projecten en/of renovaties klimaatrobuust zijn. Tijdens de contactdagen werden er enkele voorbeelden gegeven vanuit de lokale besturen om het belang en meerwaarde van zulk reglement te duiden en collega’s te inspireren.
Hoe circulariteit in bestekken voor infrastructuurwerken implementeren?
In het Vlaams Regeerakkoord wordt de nodige aandacht geschonken aan circulaire economie. Het einddoel is dat alleen nog producten worden gebruikt die circulair worden beschouwd en uiteraard worden beoordeeld vanuit objectieve criteria. Hiervoor wordt een PCR opgemaakt. Dit zijn een reeks voorschriften, eisen en richtsnoeren voor de ontwikkeling van milieuproductverklaringen (EPD’s) voor een of meer productcategorieën. Dit dient bijgevolg ook voorgeschreven te worden in bestekken. Tijdens de contactdagen werd de aanpak van de PCR’s besproken voor rioleringen.
Bronbemaling
Door een opeenvolging van droge zomers en de druk van de publieke opinie is de aandacht voor het oppompen van het grondwater bij bouwwerkzaamheden de voorbije jaren sterk toegenomen. Zowel de overheid als de bouwsector nemen verschillende initiatieven om met de toenemende complexiteit om te gaan.
Vanuit het beleid werd ingezet op een aanscherping van de regelgeving met de Vlarem-trein. Hierin wordt o.a. de bemalingscascade verduidelijkt, wordt een kader voor hergebruik ingevoerd, worden erkende boorbedrijven verplicht om ook voor bemalingen van klasse 3 boringen vooraf te melden in het DOV-loket. Daarnaast worden boorbedrijven ook verplicht om hun opdrachtgever te informeren over alle wettelijke verplichtingen en wordt de invoering van een GPS-systeem op boortoestellen in de toekomst vooropgesteld.
Vervolgstappen hemelwater- en droogteplannen
Eind vorig jaar werd door VMM een nieuwe blauwdruk ter beschikking gesteld voor de opmaak van hemelwater- en droogteplannen. Via de opmaak van een hemelwater- en droogteplan wordt een integrale visie uitgewerkt over waar en hoe men het water in een gebied zoveel mogelijk ter plaatse kan houden/hergebruiken, infiltreren, bufferen en pas als laatste stap vertraagd afvoeren. Als een gemeente nog watergerelateerde subsidies wil ontvangen vanaf 2024 is het hebben van zo een hemelwater- en droogteplan verplicht.
Pidpa, Farys, Fluvius en Aquafin gaven toelichting over hun aanpak met deze nieuwe blauwdruk en de actualiseren van de reeds bestaande hemelwaterplannen. Echter zijn er nog enkele praktische vragen waar we eerstdaags een antwoord op mogen verwachten. Uiteraard houden we onze leden op de hoogte.